جراحی دندان های عقل

12 خرداد 1401 | 18:59
جراحی دندان های عقل
 

 

 
 

 

 

دندان عقل چیست؟

 

دندان عقل (wisdom tooth) آخرین دندان در هر قوس فکی است،که دندان‌پزشکان به آن آسیای سوم می‌گویند. می‌دانید دندان عقل چند تاست؟ هر فردی دو دندان عقل در فک بالا و دو دندان عقل در فک پایین دارد. پس طبیعی‌ست درآوردن این دندان ها به‌لحاظ زمانی در سنین بالاتر و در بزرگسالی باشد. سن رویش این دندان بین ۱۷تا ۲۵ سالگی است حتی در  بعضی افراد رویش آن در سنین بالاتر اتفاق می‌افتد. درصورت پوسیدگی دندان عقل یا عفونت و یا مشکلات دیگر، دندان باید کشیده شود. کاربرد دندان عقل در جویدن غذا نیست و حتی در مواردی که مشکل یا عفونتی نیز ایجاد نکند، توصیه پزشک متخصص دهان و دندان کشیدن این دندان است، چون آن را زائد می‌دانند.

 

آیا همه دندان عقل دارند؟

 

 

دندان های عقل در بیشتر افراد در اواخر دوران نوجوانی و یا اوایل جوانی در می آیند. جالب است بدانید که نداشتن دندان عقل چیز عجیبی نیست و بسیاری از افراد اصلا دندان عقل ندارند. بعضی از افراد هم ممکن است کمتر از چهار دندان عقل داشته باشند.

 

دندان های عقل، دندان های آسیاب سوم هستند که در بخش انتهایی دهان قرار دارند. در هنگام درآمدن این دندان ها ممکن است کمی احساس درد داشته باشید. درآمدن دندان عقل ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. مثلا اگر دندان عقل جای کافی برای در آمدن نداشته باشد، ممکن است به صورت نهفته باقی بماند

انواع دندان عقل

 

سه نوع رویش وجود دارد:

 

  1. دندان عقل روییده: این دندان در صورتی که فضای کافی در فک در اختیار داشته باشد، طبیعی رشد می‌کند و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند. در مورد کشیدن این دندان اختلاف نظر وجود دارد و عده‌‌ای از پزشکان آن را دندان زائد می‌داند و حتی در صورت سالم بودن هم توصیه به خارج کردن آن دارند اما عده‌ای دیگر بر این عقیده اند اگر فشاری به دندان‌های دیگر وارد نمی‌کند یا پوسیدگی ندارد کاری به کارش نداشته باشید. در هر فردی ممکن است یکی یا هر ۴ تای دندان عقل این وضعیت را داشته باشد. اگرچه کم پیش می‌آید که دندان عقل این وضعیت را داشته باشد و معمولا فرد با درد یا آبسه، عفونت دندان عقل مواجه می‌شود. ممکن است دندان عقل به شکل نیمه نهفته و یا نهفته باشد. اول می‌گوییم دندان عقل نهفته و نیمه نهفته چیست و بعد سراغ راه‌ چاره برای این دندان‌ها می‌رویم.

  1. دندان عقل نهفته: وقتی دندان در فک باقی بماند و اصلآَ از ریشه نتواند خارج شود، دندان عقل نهفته است. اگر فرد درد یا مشکلی در فک خود احساس نکند، شاید اصلا متوجه نداشتن دندان عقل نشود. درصورتی که دندان‌پزشک درخواست عکس رادیولوژی کند،  این دندان در لثه خود را نشان می‌دهد و پیشنهاد می‌شود هر‌چه سریع‌تر دندان کشیده شود چون:

دندان‌های نهفته  فولیکول در اطراف خود دارند و با سپری شدن زمان و بی‌توجهی به کشیدن آن، این فولیکول کیست ایجاد می‌کند و کیست بزرگ می‌شود و قسمتی از فک را ازبین می‌برد.

عوارض دندان عقل در بزرگسالان مسن‌تر بیش‌تر است و بهتر است هرچه زودتر این دندان را کشید.

پس با توجه به مشکلاتی که دندان عقل در آینده ممکن است ایجاد کند، حتماَ قبل از سی‌سالگی وضعیت دندان عقل خود را نزد دندان‌پزشک بررسی کنید و اگر نیاز بود آن را جراحی کنید.

 

 

 

  1. دندان عقل نیمه نهفته: در فرایند رشد دندان عقل، وقتی به صورت نیمه نهفته است و هنوز کامل رشد نکرده است و فقط قسمتی از تاج بیرون است، ممکن است فرد را با مشکلاتی روبرو کند. در بعضی کودکان که کم‌خونی یا راشیتیسم دارند، یا به دلیل ارث یا هماهنگ نبودن اندازه فک برای رویش دندان دندان عقل نیمه نهفته شیوع دارد. درد در هنگام رشد، شایع‌ترین عارضه است که در بعضی افراد همراه با سر درد هم خواهد بود. اما عوارض این دندان بیش از این‌هاست. فضای بین دندان عقل و دندان‌های آسیا به سختی تمیز می‌شود، چون در انتهای دهان قرار دارد و دسترسی به آن سخت است. اگر غذایی هم بین دندان و لثه گیر کند، احتمال دارد به لثه آسیب بزند یا سلولیت و آبسه ایجاد کند.

حالا اگر دندان عقل فضای کافی برای رشد نداشته باشد چه اتفاقی می‌افتد؟  به دندان‌های دیگر فشار می‌آورد و باعث کج شدن آن‌ها می‌شود.

 

 

 

 

 

 

علت فشار در دندان عقل

 

درست است که دندان ها به صورت عمودی رشد خواهند کرد، ولی این روند همیشه به این شکل نیست. در برخی حالت در دندان های معمولی رویش به صورت افقی رشد کنند. این روال برای دندان های معمولی در برخی از موارد و برای دندان های عقل در اکثر موارد پیش خواهد آمد. حتی در صورتی که دندان عقل به طور کامل در نیامده باشد و در زیر لثه باقی مانده باشد، این فشار به دندان های دیگر وارد خواهد شد. در صورت بی توجهی به مسئله رویش دندان عقل ممکن است، ریشه دندان آسیاب دوم که از مهمترین دندان ها به شمار می رود، به مرور زمان تحلیل برود. این اتفاق برای همه افرادی که دندان عقلشان روند رشد صحیحی ندارند رخ می دهد. بنابراین توصیه ما به شما این است که حتی اگر تصمیم ندارید این دندان مزاحم را بکشید و در شرایطی نیستید که خونریزی درون دهان خود را تحمل کنید، بهتر است حداقل با عکس برداری مرتب از این دندان روند رشد و بهتر است بگوییم انحراف آن را زیر نظر داشته باشید.

 

پوسیدگی دندان عقل

 

دندان عقل پوسیده شده در صورت داشتن موقعیت مناسب در دهان قابلیت ترمیم یا پر کردن دارد. اما اگر موقعیت دندان عقل مناسب نباشد، بهتر است قبل از به عصب رسیدن اقدام به کشیدن آن کنید، زیرا در هر صورت نهایت نمی توانید آن دندان را نگه دارید

 

عوارض عدم کشیدن دندان عقل

 

همواره نکشیدن دندان عقل با عارضه همراه نمی باشد، اما در اکثر موارد بی توجهی به آن می تواند عوارضی برای فرد به همراه داشته باشد که عبارتند از:

 

  • کیست دندان
  • درد های زیاد از حد مفصل فک
  • ازدحام دندان ها
  • پوسیدگی دندان های مجاور
  • بیماری ها و عفونت لثه

 

 

علت‌های اصلی درد دندان عقل

 

از آنجایی که دندان عقل آخرین دندان رشد کرده در دهان است، ممکن است در یک زاویه نامناسب رشد کرده یا فضای کافی برای رشد آن وجود نداشته باشد. دندان عقل معمولاً در سنین 17 تا 21 سال در دهان ظاهر می‌شود که به دلیل فشار به لثه می‌تواند دردناک باشد. علاوه بر این، اغلب جایی برای دندان عقل در دهان فرد وجود ندارد، زیرا دندان‌های اصلی قبلاً رشد کرده‌اند. این کمبود فضا ممکن است باعث شود دندان عقل با زاویه بیرون بیاید یا گیر کند و به طور کامل بیرون نیاید.